Gregory Testerman
Mar 31, 2020
Inverted version of Yang Lui’s East Meets West pictogram series
Vào ngày lễ của Thánh Patrick, một phi công của hãng hàng không Anh đã rời khỏi
bữa tiệc tại một quán bar nổi tiếng ở Thành phố Hồ Chí Minh, cùng với sự lo ngại về
những triệu chứng giống như vi rút Corona đang trở nên tồi tệ hơn của anh ta. Vào
ngày hôm sau, anh ấy có kết quả dương tính. Các cơ quan Y tế ở Việt Nam đã truy
tìm 98 trên 155 danh tính được cho là đã tham dự bữa tiệc ngày hôm đó. Tám người
trong số họ đã cho kết quả dương tính với vi rút và được cách ly ngay sau đó. Trong
đó có bốn người ở cùng chung cư với tôi, họ đã đến buổi tiệc và hiện đang đợi kết quả
xét nghiệm từ nơi cách ly của họ. Toàn bộ chung cư nơi người phi công sinh sống đã
bị phong tỏa và cách ly trong mười bốn ngày.
Với dân số hơn 100 triệu người, và giáp danh biên giới với Trung Quốc, sẽ không có
gì lạ lẫm khi Việt Nam phải đối mặt với đại dịch này. Hai tháng sau khi khởi phát
dịch bệnh, Việt Nam đã báo cáo có khoảng 150 trường hợp dương tính, không có
người tử vong; trong lúc này ở Mỹ, số ca mắc bệnh là hơn 100.000 trường hợp, với
1.300 ca tử vong và mức độ lây nhiễm tăng vọt theo cấp số nhân. Sau khi 16 ca bệnh
đã được điều trị khỏi bệnh vào giữa tháng Hai, đã không có ca dương tính nào ở Việt
Nam suốt hai tuần sau đó.
Hai tuần tiếp theo đây sẽ là thời gian quan trọng nhất với các thành phố lớn về vấn đề
lây lan dịch bệnh theo cấp số nhân. Thành phố Hồ Chí Minh đã có biện pháp cách ly
cộng đồng nhằm ngăn chặn việc lây lan dịch bệnh, trong khi đó ở New York - một nơi
có diện tích tương tự, điều này dường như khó xảy ra. Quê nhà của tôi ở Kansas, với
dân số chỉ bằng 3% với Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng phải đang xử lý cùng số ca
dương tính với vi rút Corona với cả nước Việt Nam.
Vậy bí quyết để Việt Nam thành công là gì? Chính phủ không ngừng tuyên truyền
thông điệp một cách nhất quán, cùng với các biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn dịch
bệnh:
Khi có tám ca bệnh được xác nhận dương tính, cả nước đã được thông báo về đại
dịch.
Trường học đã được đóng cửa từ đầu tháng Hai.
Biên giới quốc tế đã bị đóng cửa.
Các quán bar, câu lạc bộ đêm và nhà hàng đã bị đóng cửa.
Trong vòng chưa đầy một tháng, một bộ kit xét nghiệm vi rút Corona đã được tạo
ra và phát triển bởi một trường Đại Học trong nước và có khả năng sản xuất hơn
30.000 đơn vị mỗi ngày. Bộ dụng cụ hiện đang có sẵn trên toàn quốc, và có khả
năng cho ra kết quả kiểm tra trong vòng một vài giờ.
Các cơ quan Y tế đã truy tìm và công bố một cách minh bạch về những hoạt động
và mối quan hệ đã tiếp xúc với các ca bệnh dương tính.
Việt Nam cung cấp dịch vụ điều trị và kiểm dịch miễn phí cho các bệnh nhân
dương tính với vi rút Corona và tất cả những người vừa đến và trở về từ nước
ngoài, bao gồm cả chỗ ở và thực phẩm trong vòng mười bốn ngày.
Yêu cầu người dân phải dùng khẩu trang khi đến những nơi công cộng, đông
người.
Hàng tạp phẩm (bao gồm cả giấy vệ sinh!) vẫn còn rất nhiều và không có bất kì
báo cáo nào về việc đầu cơ và tích trữ.
Chính phủ đã tài trợ một video vui nhộn có tên là “Ghen Cô Vy” (Bài hát rửa tay)
để tuyên truyền về việc giữ vệ sinh trong đại dịch.
Kết quả của việc Chính phủ tuyên truyền và nhất quán thông tin để người dân làm
theo và cùng nhau đẩy lùi dịch bệnh.
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã loại Việt Nam ra
khỏi danh sách các quốc gia dễ bị nhiễm vi rút Corona. CDC sẽ cử một phái đoàn đến
Việt Nam vào cuối tháng này để thúc đẩy hợp tác y tế giữa hai nước.
Ngược lại, chính quyền Mỹ đã khởi đầu muộn: Đóng cửa trường học và tự cô lập tiếp
tục được áp dụng một cách rời rạc. Do đó, vi rút đã lây lan theo cấp số nhân, không
được xét nghiệm và công bố rộng rãi, việc truy tìm mối liên hệ xã hội gần như là
không thể. Và làm thế nào Mỹ vẫn có thể thiếu hụt nghiêm trọng bộ dụng cụ thử
nghiệm, máy thở và thiết bị bảo vệ trong cuộc chơi này? Trong đại dịch tồi tệ nhất
nước Mỹ trong một thế kỷ, các cơ quan liên bang đang rời bỏ các quốc gia để cạnh
tranh với nhau để có quyền truy cập vào các thiết bị quan trọng để bán từ các nhà sản
xuất tư nhân.
Đồng thời, việc Chính phủ Mỹ đã truyền đạt thông tin đến người dân một cách không
nhất quán và gây ra hiểu lầm. Việc tuyên truyền thông tin nhầm lẫn và dối trá của
Tổng thống đã dẫn đến sự thụ động và thậm chí là thách thức giữa nhiều người Mỹ
(“vì nó chỉ là bệnh cúm thông thường, khỏi bệnh sớm thôi”), khiến hàng triệu người
Mỹ lớn tuổi gặp nguy hiểm. Khi Tổng thống không thể che giấu sự thiếu kiên nhẫn
của mình trong việc ngăn chặn việc cách ly xã hội này một cách vô nghĩa và quay trở
lại để kiếm tiền, nhiều người vẫn thoải mái khi đến các bãi biển và chen chúc nhau ở
các sân chơi.
Việt Nam vẫn đang kiểm soát vi rút, trong khi đó vi rút đang kiểm soát Mỹ. Chúng ta
đọc về sự tăng trưởng theo cấp số nhân của ca bệnh và số người tử vong, của các y tá
làm việc quá sức và các nhà xác tạm thời, người Mỹ nên nhớ rằng nó vốn dĩ không
như thế này. Vi rút Corona đã được mang đến cho chúng ta, nhưng thảm kịch hiện
đang diễn ra ở Mỹ là do con người tạo ra.
Gregory Testerman is CEO at Testerman Advisory, LLC, a firm providing Sustainability and ESG (Environmental, Social, and Governance) consulting services to emerging markets banks.
Disclaimer: Nothing on this Blog constitutes investment advice, performance data, or any recommendation that any security, portfolio of securities, investment product, transaction or investment strategy is suitable for any specific person. You should not use this Blog to make financial decisions, and you should seek professional advice from a professional who is authorized to provide investment advice in function of your particular financial circumstances and objectives.